Trung Quốc mua đất, cơ sở hạ tầng và doanh nghiệp của Úc với một tốc độ đáng báo động nhằm mục đích gia tăng ảnh hưởng trên toàn thế giới.
Trung Quốc là chủ sở hữu nước ngoài lớn thứ hai ở Úc. Các công ty Trung Quốc kiểm soát 2,3% đất của Úc, trong khi các nhà đầu tư Anh đứng đầu với 2,6% và người Mỹ xếp thứ ba với 0,7%, theo Hồ sơ Đăng ký Sở hữu Nước ngoài năm 2018.
Hầu hết đất đai thuộc chủ sở hữu nước ngoài nằm ở Tây Úc và Lãnh thổ phía Bắc (Northern Territory), được sử dụng để chăn nuôi gia súc. Từ năm 2017 đến 2018, các công ty Trung Quốc đã mua thêm 50.000 hecta đất ở Úc. Tổng cộng, Trung Quốc sở hữu hơn 9,1 triệu hecta, gần bằng kích thước 9 triệu sân bóng đá.
Bộ trưởng Tài chính Josh Frydenberg cho biết, đầu tư nước ngoài rất quan trọng cho tăng trưởng. Nhưng ông cũng cảnh báo: “Điều quan trọng là phải đảm bảo rằng đầu tư nước ngoài không đi ngược lợi ích quốc gia”.
Zenith Australia, một công ty con của doanh nghiệp Shanghai Cred, là chủ sở hữu của 7 bất động sản ở Tây Úc, là một trong những chủ đất Trung Quốc lớn nhất tại nước này. Đầu năm 2019, họ bị buộc tội khai hoang bất hợp pháp đất của người bản địa Aboriginal ở Tây Úc, khiến chính quyền Tây Úc yêu cầu họ đình chỉ giải phóng mặt bằng. Người dân địa phương nói rằng hệ thực vật quan trọng đã bị xé toạc.
Sân bay ở vùng nông thôn cách Perth 260 km về phía đông ban đầu chỉ có hai đường băng rải sỏi. Nhưng sau khi Trung Quốc đầu tư, giờ đây nó là một sân bay trị giá hàng triệu USD, cung cấp việc làm cho khu vực. Tuy nhiên, các chuyên gia bày tỏ lo ngại khi để chính phủ nước ngoài kiểm soát không phận ở Australia. Các phi công địa phương nói rằng họ chưa bao giờ bị từ chối khi yêu cầu hạ cánh, nhưng về mặt lý thuyết, China Southern Airlines có thể ngăn họ sử dụng sân bay bất cứ lúc nào.
“Thật kinh khủng khi nghĩ đến cảnh một phi công người Úc có thể bị người Trung Quốc từ chối cho hạ cánh ở sân bay nước mình”, Dick Smith, cựu chủ tịch của Cơ quan hàng không Dân dụng Úc cho biết.
Vào tháng 11/2015, chính quyền vùng Lãnh thổ phía Bắc đã để Landbridge Australia, một công ty con của doanh nghiệp Trung Quốc Shandong Landbridge, thuê cảng Darwin trong 99 năm với giá thầu 506 triệu USD. Chính quyền khu vực đã ra quyết định đó khi họ mong muốn được đầu tư khi thiếu thốn nguồn tài chính từ liên bang.
Giám đốc trung tâm nghiên cứu Hiệp hội Quốc phòng Úc (ADA), ông Neil James gọi việc cho thuê căn cứ là “ý tưởng đặc biệt ngớ ngẩn”.
Nghị sĩ Công đảng Nick Champion kêu gọi hủy bỏ hợp đồng. Ông nói: “Tôi nghĩ rằng họ chưa cân nhắc lợi ích quốc gia một cách thận trọng trong việc tư nhân hóa cảng này. Đây là một cảng trọng yếu vì chúng ta có các cơ sở quốc phòng quan trọng ở Lãnh thổ phía Bắc. Chúng ta cần đảm bảo rằng cảng nằm trong tay chính phủ. Vì lý do đó, nó cần được quốc hữu hóa”.
Trong những năm qua, Trung Quốc đã rót hơn 150 tỷ USD vào Úc thông qua hình thức đầu tư hoặc thâu tóm các công ty Úc, theo phân tích của KPMG
Cuối năm ngoái, công ty sữa Trung Quốc Mengniu Dairy tiếp quản chuỗi thương hiệu sữa nổi tiếng của Úc Lion Dairy & Drinks trong thương vụ trị giá 600 triệu USD. Mengniu, trực thuộc công ty chế biến thực phẩm nhà nước Trung Quốc Cofco, cũng mua lại công ty sữa công thức Bellamy’s Organic với giá 1,5 tỷ USD.
Vào cuối năm 2019, sau khi Trung Quốc bị buộc tội gài gián điệp vào Nghị viện Úc, một số chuyên gia cho rằng các khoản đầu tư của Trung Quốc đã “bịt mắt” các chính trị gia trước các mối đe dọa an ninh.
“Chính phủ đã thất bại trong việc ngăn chặn việc Trung Quốc can thiệp nội bộ vì họ đã quá chú trọng vào thương mại và đầu tư”, chuyên gia Peter Hartcher thuộc Viện Lowy cho biết.
Trung Quốc đã bác bỏ cáo buộc gài gián điệp trong Nghị viện Úc.
Chuyên gia nhận định, quyết định của chính phủ Turnbull là cấm tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei xây dựng mạng 5G cho Úc cũng như việc đưa ra luật chống can thiệp nước ngoài đã đánh dấu sự thay đổi chính sách, chuyển sang thận trọng với Trung Quốc hơn. Hiện nay Úc còn tích cực thúc đẩy một cuộc điều tra toàn cầu về nguồn gốc Covid-19.
Khi Hartcher được hỏi tại sao Úc không hành động sớm hơn, ông đổ lỗi do sức dẫn dụ từ tiền của Trung Quốc. “Đó là bởi vì chúng ta làm ăn quá nhiều với Trung Quốc”, ông nói.
Theo Electrodealpro
Triệu Hằng dịch và biên tập
Nguồn dkn.tv
