Các nhà lập pháp và cựu quan chức Mỹ đang cố thuyết phục chính quyền tổng thống Trump tạm dừng kế hoạch đầu tư hàng tỷ đô la tiền lương hưu của nhân viên liên bang vào các công ty Trung Quốc bị cáo buộc vi phạm nhân quyền hoặc đe dọa an ninh Hoa Kỳ, Reuters đưa tin hôm thứ Ba (21/4).
Đề nghị này, bao gồm các lá thư và lời kêu gọi từ các nghị sĩ đảng Cộng hòa, cùng một bản ghi nhớ với giọng văn cứng rắn được chia sẻ song song với Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows, trùng hợp với thời điểm căng thẳng Mỹ-Trung gia tăng xoay quanh nguồn gốc Covid-19.
Trung tâm của vấn đề là việc liệu các nhà quản lý quỹ của Kế hoạch tiết kiệm hưu trí (tiếng Anh: Thrift Savings Plan – TSP), một quỹ đầu tư tiết kiệm hưu trí cho các nhân viên liên bang và các thành viên quân đội Mỹ, có nên cho phép khoản ngân sách đầu tư trị giá 50 tỷ USD của nó bám sát một chỉ số chứng khoán, bao hàm trong đó một số cổ phiếu của các doanh nghiệp Trung Quốc đang nằm trong tầm giám sát của Washington hay không.
Trong số các công ty Trung Quốc thuộc chỉ số này – những doanh nghiệp đặc biệt thu hút sự chú ý của một số quan chức Washington vốn coi chính quyền Trung Quốc là một mối đe dọa kinh tế và địa chính trị lớn nhất của Mỹ – là công ty công nghệ giám sát Hàng Châu Hikvision Digital Technology. Doanh nghiệp này được đưa vào danh sách đen thương mại năm ngoái vì công nghệ của nó được dùng trong các trại giam người dân tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi ở Trung Quốc. Ngoài ra, quỹ này cũng được dùng đầu tư vào công ty thiết bị viễn thông ZTE, vốn đang bị chính phủ Hoa Kỳ cấm vận vì vi phạm lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ.
Đối với những người có lập trường cứng rắn với Trung Quốc trong chính phủ Mỹ, vấn đề càng trở nên cấp bách hơn khi các nhà quản lý quỹ hưu trí này đã bắt đầu mở các tài khoản lưu ký ở nước ngoài để tiến hành đầu tư vào nửa cuối năm 2020.
“Liệu chúng ta có phải sớm chứng kiến… các nhân viên liên bang… đang không tự biết, bị ép buộc phải đầu tư những đồng tiền hưu trí của họ cho những doanh nghiệp xâm phạm an ninh quốc gia Mỹ và nhân quyền nghiêm trọng nhất của Bắc Kinh?” ông Roger Robinson, một cựu quan chức Nhà Trắng dưới thời cựu tổng thống Ronald Reagan, người giám sát chặt chẽ vấn đề này, đặt câu hỏi.
Phát ngôn viên của Quỹ hưu trí tiết kiệm và đầu tư liên bang (Federal Retirement Thrift Investment Board – FRTIB), cơ quan trực tiếp điều hành quỹ TSP, cho biết tất cả các công ty trong cùng ngành đều có các khoản đầu tư tương tự, và nếu không mở rộng đầu tư “nó sẽ bị tụt hậu so với các kế hoạch tiết kiệm hưu trí khác”.
Nhà Trắng và Bộ Lao động Mỹ, có vai trò giám sát Quỹ hưu trí TSP, đã không phản hồi trước các yêu cầu bình luận.
Hàng nghìn tỷ đô la trên thế giới đang bị động bám sát và mô phỏng biến động các chỉ số chứng khoán được thu thập và tổng hợp bởi bên thứ ba dựa trên một loạt các tiêu chí, bao gồm vốn hóa thị trường của các công ty. Điều này rất khác với việc các nhà quản lý quỹ tự lựa chọn từng cổ phiếu để đầu tư riêng lẻ.
Khi một khoản đầu tư được tư vấn có khoản lợi nhuận tiềm năng cao hơn, vào năm 2017, FRTIB đã đi đến quyết định chuyển chỉ số đại diện cho quỹ chứng khoán quốc tế năm 2020 của họ sang mô phỏng biến động chỉ số MSCI All Country World Index ex-US Investable Market Index (viết tắt là ACWI ex-US IMI) – đại diện cho 99% giá trị cổ phiếu trên toàn cầu, bao gồm Canada, Trung Quốc và các thị trường mới nổi khác.
Kế hoạch này đã vấp phải sự phản đối vào năm ngoái khi hai thượng nghị sĩ Marco Rubio và Jean Shaheen, đề xuất dự luật ngăn chặn các khoản đầu tư vào Trung Quốc, viện dẫn mức độ thiếu minh bạch tài chính và kế toán của các doanh nghiệp nước này, đi kèm các vấn đề an ninh quốc gia và vi phạm nhân quyền.
Nhưng dự luật này không nhận được sự ủng hộ, do đó đã thúc đẩy một chiến dịch tiếp theo và cũng là cuối cùng để ngăn chặn ý định thay đổi mức chỉ số. Một nguồn tin trong cuộc cho biết một số cựu quan chức chính phủ đã cung cấp cho cựu nghị sĩ Meadows một biên bản ghi nhớ đề ngày 7/3, một ngày sau khi Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm ông làm Chánh văn phòng Nhà Trắng.
Bản ghi nhớ nhận định rằng nếu tổng thống Trump không có hành động kịp thời, ví như bổ nhiệm thay thế các thành viên quỹ FRTIB hoặc ban hành một sắc lệnh hành pháp, các nhà phê bình sẽ cho rằng ông Trump không làm gì để giúp “các nhân viên liên bang tránh việc bị buộc phải đầu tư vào các công ty của Nga và Trung Quốc, vốn tồn tại các rủi ro tài chính không thể đoán trước do vai trò của họ trong việc đe dọa an ninh quốc gia của chúng ta và xâm phạm nhân quyền”.
Các nhà lập pháp hàng đầu đã trình bày vấn đề này trực tiếp với chính quyền, một nguồn tin trong cuộc cho hay. Nghị sĩ Rubio đã thảo luận vấn đề với tổng thống Trump trong vài tháng trở lại đây, một phụ tá quốc hội cho biết.
Hai nghị sĩ đảng Cộng hòa Mike Gallagher và Jim Banks đã gửi thư cho Bộ trưởng Bộ Lao động, ông Eugene Scalia, hai phụ tá nói.
Trong một bức thư đề ngày 6/4, ông Banks kêu gọi ông Scalia giải thích việc cơ quan này sẽ lên kế hoạch thông báo cho các nhà đầu tư về rủi ro khi sở hữu cổ phần trong các công ty không tuân thủ các tiêu chuẩn minh bạch tài chính của Mỹ, và rủi ro trong việc đầu tư vào các công ty hiện đang bị Mỹ cấm vận như thế nào.
“Tôi yêu cầu các vị làm mọi thứ trong khả năng của mình để đảo ngược quyết định của Hội đồng quản trị quỹ TSP”, nghị sĩ Banks viết.
Theo Reuters
Hương Thảo dịch & biên tập
Nguồn dkn.tv
